Kích thước cầu thang không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn, tiện nghi và thẩm mỹ trong ngôi nhà mà còn liên quan đến yếu tố phong thủy, quyết định sự hanh thông và tài lộc cho gia chủ. Nếu cầu thang quá hẹp sẽ gây khó di chuyển, còn quá rộng lại chiếm nhiều diện tích, đồng thời việc chọn số bậc cầu thang không phù hợp cũng có thể phạm phong thủy.
Vì vậy, việc nắm rõ tiêu chuẩn kích thước cầu thang như về chiều rộng, chiều cao bậc, độ dốc… là vô cùng quan trọng khi thiết kế và thi công, tất cả đều có trong bài viết mà Mạnh Hệ đã tổng hợp.
Vì sao cần thiết kế kích thước cầu thang chuẩn?
Cầu thang là trục kết nối quan trọng, kết nối các tầng trong ngôi nhà và thường nằm ở vị trí trung tâm. Nếu kích thước cầu thang không hợp lý, gia chủ có thể gặp hàng loạt bất tiện như: cầu thang quá hẹp khiến việc di chuyển, mang vác đồ đạc trở nên khó khăn hơn, bậc quá cao gây mệt mỏi và dễ trượt ngã hay độ dốc quá lớn cũng tạo cảm giác nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người lớn tuổi.
Ngược lại, nếu một cầu thang có kích thước chuẩn không chỉ giúp đi lại thoải mái, tối ưu diện tích và tăng tính thẩm mỹ mà còn mang ý nghĩa phong thủy, thu hút sinh khí và tài lộc cho gia chủ.
Các kích thước cầu thang tiêu chuẩn, an toàn
Sau khi hiểu được tầm quan trọng của cầu thang, chúng ta cần nắm rõ các thông số kỹ thuật cơ bản. Đây là nền tảng cốt lõi để đảm bảo an toàn, thuận tiện và dễ dàng ứng dụng vào thực tế.
Kích thước chiều cao cầu thang
Chiều cao của một vế thang không nên vượt quá 3,6 m. Nếu cao hơn, bắt buộc phải bố trí chiếu nghỉ để giảm độ dốc và giúp người sử dụng giảm sự mệt mỏi khi di chuyển. Ngoài ra, chiều cao cầu thang của mỗi tầng cũng cần có các kích thước phù hợp:
Tầng 1 → Tầng 2:
- Thường cao khoảng 3,0 – 3,3 m, tương ứng với 17 – 21 bậc (mỗi bậc cao khoảng 16 – 18 cm).
- Với các tầng trệt có gara hoặc trần cao, có thể lên đến 3,4 – 3,6 m, khi đó cầu thang sẽ cần 21 – 22 bậc và nên có chiếu nghỉ ở giữa.
Tầng 2 → Tầng 3 và các tầng trên:
- Chiều cao thường thấp hơn, khoảng 2,8 – 3,0 m, tương ứng 15 – 18 bậc.
- Điều này giúp giảm tổng chiều cao công trình nhưng vẫn giữ được tỷ lệ cân đối, an toàn.
Chiều cao cầu thang không nên vượt quá 3,6m để đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng
Chiều rộng cầu thang
Chiều rộng cầu thang phụ thuộc vào diện tích ngôi nhà, con số tối thiểu là 90 cm, nhưng lý tưởng nhất là từ 100 đến 120 cm để thuận lợi cho việc di chuyển giúp hai người có thể tránh nhau dễ dàng và việc vận chuyển đồ cũng tiện lợi hơn.
- Với nhà ống phổ biến 4–5 m ngang, cầu thang thường rộng 90 – 100 cm để tiết kiệm diện tích.
- Nếu nhà rộng hơn, cầu thang có thể thiết kế 110 – 120 cm.
- Biệt thự có thể chọn cầu thang rộng ≥150 cm để tạo sự bề thế.
Chiều cao lan can cầu thang
Trong thực tế thi công tại Việt Nam, chiều cao lan can thường dao động 85 – 95 cm, được coi là an toàn cho người lớn. Với gia đình có trẻ nhỏ, các kiến trúc sư khuyên nên làm cao 95 cm và khoảng cách giữa các song dọc dưới 12 cm để tránh nguy hiểm. Nhiều công trình hiện đại còn chọn lan can kính cường lực 90 cm, vừa thẩm mỹ vừa an toàn.
>>> Xem thêm: Những mẫu cầu thang vuông và kính inox 4m, 5m cho nhà ống đẹp và hiện đại hơn
Kích thước tiêu chuẩn của bậc thang
Để bước chân thoải mái và an toàn, chiều cao bậc thang tiêu chuẩn cần đạt 16–18 cm và chiều rộng mặt bậc 26–30 cm.
Ví dụ: Khi chọn chiều cao bậc 17cm thì chiều rộng nên khoảng 29cm để người dùng đi lại nhẹ nhàng. Ở những công trình có người lớn tuổi, Mạnh Hệ thường hạ chiều cao bậc xuống 16 cm và tăng mặt bậc lên 30cm để giảm áp lực lên đầu gối.
Độ dốc của cầu thang
Độ dốc hợp lý của cầu thang nằm trong khoảng 33–36°, đảm bảo cân bằng giữa tiết kiệm diện tích và sự an toàn. Nếu độ dốc vượt quá 40°, cầu thang sẽ trở nên nguy hiểm hơn, nhất là với người lớn tuổi và trẻ em.
Kích thước chiếu nghỉ cầu thang
Chiếu nghỉ giúp “chia nhịp” khi lên cầu thang, giảm cảm giác mệt mỏi. Kích thước tối thiểu của chiếu nghỉ bằng chiều rộng cầu thang, tức khoảng 90cm trở lên, tùy thuộc vào hình dáng của cầu thang. Với các công trình cao tầng, cứ sau 11–15 bậc nên bố trí một chiếu nghỉ.
Những con số chuẩn ở trên chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được áp dụng đúng vào từng dạng cầu thang cụ thể. Vậy với nhà ống, xoắn ốc hay gác lửng, chúng ta nên bố trí thế nào?
>>> Xem thêm: 25+ Mẫu phòng khách có cầu thang cho nhà ống, biệt thự đẹp sang trọng
Kích thước chuẩn các loại cầu thang phổ biến nhất
Mỗi ngôi nhà lại phù hợp với một kiểu cầu thang khác nhau. Chính vì thế, sau khi nắm được khung số đo chung, chúng ta cần tìm hiểu kích thước chuẩn cho từng loại cầu thang phổ biến nhất hiện nay.
Cầu thang nhà ống
Với đặc thù diện tích hẹp bề ngang, vì thế để tối ưu được nhiều diện tích nhất, cầu thang nhà ống thường được thiết kế theo thông số sau:
- Thiết kế rộng từ 90–100 cm.
- Chiều cao bậc khoảng 17–18 cm.
- Bề mặt bậc cầu thang rộng 25–27 cm.
Gầm cầu thang thường được tận dụng làm tủ giày, kệ sách hoặc góc trang trí hoặc phòng vệ sinh nhỏ để tiết kiệm không gian.
Kích thước phổ biến của cầu thang nhà ống
>>> Xem thêm: TOP 30 Mẫu thiết kế nội thất nhà ống đẹp – sang trọng – tiện nghi
Kích thước cầu thang xoắn ốc
Cầu thang xoắn phù hợp với diện tích nhỏ, vừa tiết kiệm không gian vừa tạo điểm nhấn lạ mắt trong không gian sống. Vì thế diện tích thường rơi vào các con số sau:
- Đường kính cầu thang thường từ 1,2–1,5 m.
- Chiều rộng bậc 60–80 cm.
- Phần gần trục phải đảm bảo tối thiểu 10 cm để bước chân an toàn.
Chất liệu thường dùng là thép sơn tĩnh điện kết hợp mặt bậc gỗ để vừa chắc chắn vừa thẩm mỹ.
Cầu thang chữ U/L
Đây là lựa chọn phổ biến với những ngôi nhà có chiều dài lớn, phù hợp cho nhà phố hay biệt thự vì giúp tiết kiệm diện tích theo chiều ngang và thuận tiện đổi hướng. Cầu thang chữ L được nhiều gia đình chọn vì gọn gàng, trong khi cầu thang chữ U phù hợp nhà có mặt bằng vuông vức.
Cầu thang chữ U được rộng rãi và phổ biến cho hầu hết các loại hình nhà ở
Kích thước cầu thang thường rộng khoảng 90–120 cm và chiếu nghỉ thường bằng hoặc lớn hơn chiều rộng thang. Hai dạng cầu thang này thường bố trí ở giữa hoặc cuối nhà, kết hợp chiếu nghỉ để tạo sự thoải mái khi di chuyển.
Thiết kế kích thước tiêu chuẩn cho cầu thang chữ L
Cầu thang gác lửng
Với những ngôi nhà có thiết kế gác lửng, cầu thang thường nhỏ gọn và nhẹ để tiết kiệm diện tích hơn. Kích thước phổ biến là:
- Chiều cao tầng gác lửng: thường từ 2,5 – 2,8 m. Với chiều cao này, cầu thang thường có 13 – 15 bậc, bao gồm cả chiếu nghỉ (nếu có).
- Chiều rộng khoảng 75 – 90 cm
- Bậc cao 17 – 19 cm
- Mặt bậc rộng 25 – 27 cm.
>>> Xem thêm: 25+ mẫu phòng khách nhà ống có gác lửng đẹp, độc đáo dẫn đầu xu hướng
Vậy cần lưu ý những gì sau khi biết cách chọn đúng kích thước? Việc quan tâm đến phong thủy sẽ giúp cầu thang không chỉ thuận tiện mà còn thu hút tài lộc cho ngôi nhà.
Một số lưu ý trong thiết kế cầu thang để đảm bảo an toàn và chuẩn bài phong thủy
Kích thước chính xác đảm bảo sự an toàn, còn phong thủy quyết định sự hưng vượng của ngôi nhà. Một số lưu ý trong thiết kế cầu thang là kiểm tra lại các yếu tố phong thủy quan trọng, từ số bậc cho đến vị trí, hướng và vật liệu cầu thang.
Số bậc cầu thang theo phong thủy
Trong quan niệm Á Đông, số bậc cầu thang thường tính theo chu kỳ “Sinh – Lão – Bệnh – Tử” và bậc cuối cùng nên rơi vào cung Sinh. Chiếu nghỉ vẫn được tính như một bậc.
- Sinh: tượng trưng cho sự khởi đầu, phát triển, may mắn → tốt nhất.
- Lão: chỉ sự ổn định, trưởng thành, vững vàng → không xấu, nhưng thường được coi là trung tính.
- Bệnh: dễ gặp trắc trở, hao tổn sức khỏe → nên tránh.
- Tử: biểu hiện kết thúc, mất mát → tối kỵ.
Để bậc cuối rơi vào cung Sinh thì bạn nên thiết kế cầu thang có 13,17,21 hay 25 bậc (bao gồm chiếu nghỉ) là hợp lý. Ví dụ: cầu thang gồm 21 bậc (15 bậc + chiếu nghỉ + 5 bậc), vừa hợp kỹ thuật vừa đảm bảo phong thủy.
Vị trí – hướng đặt cầu thang
Cầu thang được xem là “dòng chảy khí” trong nhà, nên không nên đặt thẳng đối diện cửa chính vì sẽ khiến năng lượng thoát ra ngoài. Ngoài ra, Trong phong thủy, việc đặt cầu thang còn phụ thuộc vào quy mô không gian.
- Với nhà phố diện tích hẹp (3–5 m ngang), cầu thang ở chính giữa thường chiếm nhiều diện tích và khiến ngôi nhà bị chia đôi sinh khí, dòng khí lưu thông không đều, dễ gây cảm giác tù túng.
- Ở biệt thự hoặc nhà có diện tích lớn, cầu thang trung tâm lại có thể trở thành trục lưu thông khí và ánh sáng, giúp sinh khí phân bổ đều ra các phòng xung quanh. Khi đi kèm với giếng trời, sảnh rộng và hành lang thoáng, cách bố trí này không chỉ không phạm phong thủy mà còn tạo thế cân bằng, bề thế cho ngôi nhà.
>>> Xem thêm: Nguyên tắc phong thủy nhà ở và cách xem hướng nhà hợp tuổi
Chất liệu sử dụng
Để gợi ý chất liệu sử dụng còn tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích của mỗi gia đình vì mỗi chất liệu cầu thang đều mang ý nghĩa riêng.
- Bạn có thể chọn gỗ tự nhiên để tạo sự ấm áp, gần gũi cho không gian, phù hợp với ai yêu thích phong cách truyền thống.
- Gỗ công nghiệp phủ Melamine hoặc Laminate gọn nhẹ, hiện đại và tiết kiệm chi phí.
- Kính cường lực kết hợp inox giúp không gian sáng, phù hợp nhà phố hẹp.
- Đá granite hoặc đá nhân tạo cho mặt bậc mang lại cảm giác bền vững, sang trọng, thường được dùng trong biệt thự.
Hình dáng cầu thang
Những kiểu dáng của cầu thang có ảnh hưởng không nhỏ đến cả thẩm mỹ lẫn phong thủy của ngôi nhà. Cầu thang cong mềm mại, chữ U hoặc chữ L thường được ưa chuộng vì giúp dòng khí lưu thông thuận lợi. Ngược lại, cầu thang quá dốc hay hình dạng phức tạp dễ gây bất tiện và bí bách.
Tuy nhiên, với cầu thang xương cá, tuy hiện đại và thoáng nhưng do đặc điểm hở bậc nên có quan niệm cho rằng khí dễ “lọt” qua. Để khắc phục, gia chủ có thể ốp kín mặt bậc hoặc trải thảm để giữ sự ổn định cho sinh khí và tăng độ an toàn khi sử dụng.
Trang trí cầu thang phong thủy
Cầu thang trở thành điểm nhấn tích cực trong nhà nếu bạn biết cách trang trí cầu thang phù hợp. Bạn có thể bố trí tranh phong thủy, cây xanh nhỏ hoặc đèn trang trí thường được dùng ở khu vực chiếu nghỉ hoặc tường dọc cầu thang. Tuy nhiên, nên tránh đặt gương lớn đối diện cầu thang vì có thể làm tán khí, gây mất cân bằng năng lượng trong không gian sống.
Tóm lại, việc nắm rõ kích thước cầu thang chuẩn giúp gia chủ đảm bảo an toàn, thuận tiện trong sinh hoạt, đồng thời tạo nên điểm nhấn thẩm mỹ hài hòa cho ngôi nhà. Khi kết hợp cùng những yếu tố phong thủy cầu thang không chỉ là lối đi đơn thuần mà còn trở thành “dòng chảy sinh khí”, mang lại sự may mắn và thịnh vượng cho cả gia đình.
Với kinh nghiệm thiết kế nội thất – thi công hàng trăm công trình, Mạnh Hệ luôn đảm bảo từng chi tiết nội thất đạt chuẩn kỹ thuật và chú trọng yếu tố phong thủy. Liên hệ ngay để sở hữu không gian sống đẹp, hiện đại và an toàn với dịch vụ thi công trọn gói bạn nhé!
